Ενας ελληνικός αργαλειός «δουλεύει» στο ανατολικό Λονδίνο
TΑΣΟΥΛΑ ΕΠΤΑΚΟΙΛΗ 08.06.2019
(translation in English below)
Πού να το φανταζόμουν ότι σε απόσταση λίγων μέτρων από τον σταθμό του μετρό Bethnal Green, στο ανατολικό Λονδίνο, σε ένα στενό, διώροφο, τυπικό βρετανικό σπίτι, θα έβρισκα έναν ελληνικό αργαλειό να δουλεύει... στο φουλ; Η Μαρία Σταυροπούλου με υποδέχθηκε εγκάρδια. Ως Maria Sigma είναι γνωστή στη Βρετανία, όπου η βραβευμένη σχεδιάστρια και υφαντουργός, που δημιουργεί υψηλής ποιότητας χειροποίητα «zero waste» υφάσματα, ζει και εργάζεται εδώ και σχεδόν μία δεκαετία. Η ιστορία της μοιάζει με εκείνη χιλιάδων νέων Ελλήνων που, όταν ενέσκηψε η κρίση, αποφάσισαν να αναζητήσουν ένα καλύτερο μέλλον στο εξωτερικό.
Για τη Μαρία, βέβαια, υπήρχε ένας ακόμη λόγος. «Είναι έτσι φτιαγμένο το εκπαιδευτικό μας σύστημα, που έχει “θεοποιήσει” τις επιστήμες, αλλά περιφρονεί τις τέχνες. Από το νηπιαγωγείο, μόνο λάθη γίνονται. Ακόμη και στο μάθημα της μουσικής, τι μας μάθαιναν; Ποιήματα και τραγουδάκια για τις γιορτές των εθνικών μας επετείων, τίποτα ουσιαστικό», λέει. Η ίδια όμως ήθελε κάτι χειροπιαστό, δημιουργικό. Σπούδασε, λοιπόν, συντήρηση αρχαιοτήτων και έργων τέχνης, με ειδίκευση το ύφασμα. Ηταν μια συνειδητή επιλογή της, η οποία ξάφνιασε αρκετά άτομα του περιβάλλοντός της. «“Πτυχίο από ΤΕΙ θα πάρεις, όχι από πανεπιστήμιο;” με ρωτούσαν. Δεν το καταλαβαίνω. Δεν χρειάζεται και τεχνίτες μια κοινωνία; Μόνο επιστήμονες; Για πόσο ακόμη θα παράγουμε άνεργους πτυχιούχους ΑΕΙ;».
Το 2010, έχοντας ολοκληρώσει τις σπουδές της και έχοντας αγαπήσει ακόμη περισσότερο τον κόσμο του υφάσματος (χάρη και στη μαθητεία της δίπλα στη Σοφία Τσουρινάκη, όπως τονίζει), η Μαρία έφυγε για το Λονδίνο και το Chelsea College of Art & Design, από όπου πήρε το δεύτερο πτυχίο της. Λίγο μετά –και ενώ είχε αρχίσει να διακρίνεται σε σημαντικούς διαγωνισμούς– ξεκίνησε τη δική της επιχείρηση σχεδιασμού και κατασκευής υφασμάτων.
Οι πηγές της έμπνευσής της είναι δύο: από τη μία η ελληνική της κληρονομιά και από την άλλη η χρωματική παλέτα του βρετανικού τοπίου, σε συνδυασμό πάντα με την αγάπη της για τη χειροτεχνία, τη μίνιμαλ αισθητική της, αλλά και τα μαθηματικά. Τι σχέση έχουν τα μαθηματικά με την υφαντική τέχνη; «Ο αργαλειός είναι μια πολύπλοκη μηχανή, που λειτουργεί με μαθηματική σκέψη: ό,τι κάνεις πρέπει να το έχεις προσχεδιάσει με κάθε λεπτομέρεια».
Σε ό,τι φτιάχνει (κυρίως κουβέρτες, ριχτάρια, μαξιλάρια, χαλιά) η Μαρία Σταυροπούλου δίνει ιδιαίτερη σημασία στη χρηστικότητα και στην υψηλή ποιότητα, ώστε οι δημιουργίες της να είναι διαχρονικές. Δουλεύει κυρίως με μαλλί και μάλιστα άβαφο. «Και για αισθητικούς λόγους, μια και μου αρέσουν τα φυσικά χρώματα, αλλά και γιατί αυτό είναι το λιγότερο που μπορώ να κάνω για να συμβάλω στην προστασία του περιβάλλοντος. Οι βαφές είναι τοξικές και στη διαδικασία της βαφής των υφασμάτων καταναλώνονται τεράστιες ποσότητες νερού και ηλεκτρικής ενέργειας. Επιπλέον, τα μάλλινα υφάσματα είναι αντιβακτηριδιακά, δεν συγκρατούν εύκολα οσμές και λεκέδες και, ακόμη κι αν πεταχτούν στα σκουπίδια, η φύση θα τα απορροφήσει».
Πόσος χρόνος απαιτείται για να ολοκληρωθεί μια κουβέρτα, για παράδειγμα; «Ο αργαλειός θέλει υπομονή! Χρειάζομαι μία εβδομάδα για να τον στήσω, 3-4 μέρες για να υφάνω, μία για να πλύνω και να στεγνώσω το ύφασμα. Στη συνέχεια πρέπει να κάνω το φινίρισμα με το βελονάκι, τα κρόσια, αν υπάρχουν, και μετά να το βουρτσίσω για να γίνει μαλακό», εξηγεί η Μαρία. «Είναι μια κοπιαστική αλλά συναρπαστική διαδικασία. Και είναι συγκινητικό ότι η τεχνική του αργαλειού παραμένει σχεδόν απαράλλαχτη από την Εποχή του Χαλκού μέχρι σήμερα. Τη λατρεύω την ύφανση. Είναι ο τρόπος μου να βάζω σε τάξη το καθημερινό χάος και να δημιουργώ κάτι ειλικρινές και όμορφο...».
TRANSLATION IN ENGLISH:
A Greek loom "works" in eastern London
words by Tasoula Eptakili
The story of Maria Stavropoulou resembles that of thousands of Greeks who, in the crisis, decided to look for a better future abroad.
Where did I imagine that a few meters from Bethnal Green Metro Station, in East London, in a narrow, two-storey, typical British home, would I find a Greek loom to work ... at the full house? Maria Stavropoulou welcomed me warmly. As Maria Sigma is known in the UK, where the award-winning designer and weaver, who creates high-quality handmade "zero waste" fabrics, lives and works for almost a decade. Her story resembles that of thousands of young Greeks who, when the crisis broke out, decided to look for a better future abroad.
For Maria, of course, there was another reason. "It's our education system that has" deified "science, but it despises the arts. From kindergarten, only mistakes are made. Even in the lesson of music, what did they learn about us? Poems and songs for the celebrations of our national anniversaries, nothing essential, "he says. But she wanted something tangible, creative. He therefore studied the preservation of antiquities and works of art, specializing in fabric. It was a conscious choice of her, which surprised several people in her surroundings. "" Do you have a degree from a TEI, not a university? "They asked me. I do not understand it. Does not a craftsman need a society? Only scientists? How long will we still produce unemployed university graduates? "
In 2010, having completed her studies and having loved the fabric of the fabric even more (thanks to her apprenticeship next to Sofia Tsourinaki as she emphasizes), Maria left for London and Chelsea College of Art & Design, where she got her second degree. Shortly after - and while beginning to be distinguished in major competitions - she started her own fabric design and fabrication business.
The sources of her inspiration are two: her Greek heritage, on the other hand the colorful palette of the British landscape, combined with her love for craftsmanship, minimalist aesthetics and mathematics. What does mathematics have to do with textile art? "The loom is a complex machine that works with mathematical thinking: whatever you do you have to design it in every detail."
In her make-up (mainly blankets, throws, pillows, carpets) Maria Stavropoulou attaches great importance to usability and high quality so that her creations are timeless. It works mainly with wool and even unpainted. "And for aesthetic reasons, because I like natural colors, but also because that's the least I can do to contribute to environmental protection. Dyes are toxic and the process of dyeing fabrics consumes vast amounts of water and electricity. Moreover, woolen fabrics are antibacterial, do not easily retain smells and stains, and even if they are thrown into rubbish, nature will absorb them. "
How long does it take to complete a blanket, for example? "The loom wants patience! I need a week to set him up, 3-4 days to go, one to wash and dry the cloth. Then I have to make the finishing with the crochet, the fringe, if any, and then brush it to make it soft, "explains Maria. "It's a tedious but exciting process. And it is touching that the technique of the loom remains almost unchanged from the Bronze Age to the present. I love her weaving. It is my way of putting in order everyday chaos and creating something sincere and beautiful ... "